De titel van de tiende editie van de Lustwarande, Delirious, kan ‘uitzinnig’ betekenen of ‘extatisch’, maar ook ‘met de kenmerken van een delirium’ – waaronder desoriëntatie, angst, hallucinaties, wanen en onsamenhangendheid. Is het nog wel veilig wandelen in de Oude Warande?
Tekst en foto’s Nanne op ’t Ende
Uitzinnige beelden
Oké, oké, dat was makkelijk scoren. Maar toch: hoe uitzinnig zijn de kunstwerken die Lustwarande toont nou eigenlijk? Waar relateer je dat aan? Aan de hallucinante composities van Paradise, The Club misschien, die Erwin Olaf niet liet zien in zijn recente retrospectief in Den Haag? Aan The Physical Impossibility of Death in the Mind of Someone Living – de haai op sterk water van Damian Hirst?
Damian Hirst – Young British Artists – Sarah Lucas… Lucas is de ‘grande dame’ van deze Lustwarande en haar enorme piemels, pardon: courgettes, zijn ronduit hilarisch. Uitgevoerd in brons en beton, met titels die doen denken aan uitgebluste design-vibrators (ik bedoel: Kevin en Florian…) vertegenwoordigen die dingen een belachelijk opgeblazen mannelijkheid die zijn beste tijd gehad heeft. Ik word er vrolijk van, maar nog niet extatisch.
Er zijn genoeg beelden die je met een beetje goede wil delirious kan noemen. Een leeuwenkop op looprekken, een buitenboordmotor hoog in een dennenboom, een stel aangelijnde, in de steek gelaten varanen. De Spring Figures van Morgan Courtois hebben iets onwerkelijks en Ivory Dampers van Isabelle Andriessen met die onbestemde vormen waar kristallen op groeien zijn prachtig en bedreigend tegelijk.
Verborgen signalen
Ook Sunflower, de schotelantenne van Siobhán Hapaska, heeft een akelige organische woekering. Wat zegt dit beeld? Vangt de schotel signalen op die de hersenen voeden of vervangen televisiebeelden je eigen gedachten? Schotelantennes verbreden je horizon met programma’s van over de hele wereld maar meestal symboliseren ze de band die emigranten onderhouden met het land van herkomst. De schotel is roestig, waar staat hij nog op gericht? Wat geeft hij nog door?
Otic Pit (Right), het slakkenhuis van Nina Canell ligt als een vergelijkbaar (zij het wat verloren) vraagteken bij een bijna drooggevallen vennetje. Waar luistert dit gehoororgaan naar? Buiten het lichaam geplaatst, kun je zeggen dat het openstaat voor zijn omgeving: de rust of de drukte, de honden die eraan snuffelen, de trein die langskomt in de verte, de stilte van de nacht. Tegelijkertijd, stel ik me voor, verbeeldt het een vermogen om te luisteren naar jezelf.
Enorme variatie
Zeker niet uitzinnig: een steen en zijn afgietsel in aluminium (#+30.00 van Saskia Noor van Imhoff); vier gesloten groene kisten (Master van Win McCarthy); een glazen paviljoen met een afgegoten boomstammetje en in elkaar grijpende vazen (Setting van Filip Vervaet)… Nee, laat ik hier maar mee ophouden. Alle beelden hebben hun eigen merites, voegen iets toe aan de rijkdom aan materialen en verhalen. Wat doet het er eigenlijk toe of ze wel of niet in een thema of een titel passen? Laat ik liever nog een paar woorden wijden aan werken die ik fascinerend vind!
Digging Soft Walls van Sonia Kacem bijvoorbeeld. Een simpel, plat, metalen frame, een meter of vijf hoog, waar een aantal lange stroken roze vinyl in verweven zijn. Op een kleiner formaat zou het op een tuniek lijken, de plooien van een gewaad, nu is het ook een banier of een gesloten toneeldoek of een verstrengeling van twee mensen. Het is vooral een complex patroon van onderdoor steken, overheen halen, kruislings, naar voor, naar achteren – het vlak is een gelaagde driedimensionale puzzel geworden.
Ook roze, maar dan nog veel uitbundiger, zijn de 5 Heads van Eric Sidner. Woekerend, organisch, van hersenen tot vruchten en boleten, van bloemen en koralen tot noten, microben en lichaamsopeningen staan de beelden te pulseren in de zon. Een pluizige huid die bij nader inzien lijkt te bestaan uit kristallen, een symmetrie die geen stand houdt – dit werk is niet zomaar mooi, het is zinsbegoochelend.
Internationaal allure
De Lustwarande, het mag best nog eens gezegd worden, is een fantastisch initiatief en ook de tiende editie brengt een collectie beelden naar Tilburg van internationaal allure. En het hoeft allemaal niet zo moeilijk hè! Gewoon lekker wandelen, je verwonderen, laten raken, nog eens kijken, af en toe denken ‘het zal wel’ en met iets te eten of drinken bij het paviljoen napraten over wat je nou eigenlijk hebt gezien. Uitzinnig? Op zijn minst een uitstekend bestede middag!
Lustwarande in park De Oude Warande tot en met 20 oktober 2019
Meer achtergrond? In CulTuur vertellen de curatoren over de ideeën achter de tentoonstelling: