Edita Saakian
Het monument was na 77 jaar toe aan vervanging. Het was groen uitgeslagen van de algen en de 22 namen waren niet meer te lezen. Dat moest anders, vond schrijver Paul Spapens. Het Oranjecomité ging er samen met de gemeente mee aan de slag.
Op 1 februari 1945, om 12.10 uur was het moment van impact. Al werd Tilburg officieel op 27 oktober 1944 bevrijd, de vliegende bommen bleven met regelmaat boven Tilburg hangen. “In die tijd aten de werknemers hun warme maaltijd tussen de middag en waren de kinderen thuis van school. Alle gezinnen waren op dat moment, in die straat, bij elkaar.”
Er was van dertien wevershuizen niks meer over.”
Harry Buster was vijftien en woonde toen aan de van Bylandstraat in Tilburg. “We zaten rustig aan tafel te eten met z’n allen, tot de buren naar ons toe kwamen gerend. Ze vertelden dat er een bom was gevallen op de Minister Talmastraat. Ik rende er meteen heen.”
Wat hij toen aantrof was verschrikkelijk, vertelt Buster geëmotioneerd. Zijn oom, aangetrouwde tante en acht kinderen waren in één klap weggevaagd door die vliegende bom. “Er was van dertien wevershuizen niks meer over. De puinhoop was door de hele straat verspreid. Ze moesten wel dood zijn, dacht ik.”
Een neef van Harry, die Harrie Buster heet, overleefde het bombardement omdat hij niet thuis was. Deze neef verloor zijn ouders en al zijn broers en zussen, hij is overleden in de jaren ’80. Nu is Harry de enige die het verhaal van zijn familie kan navertellen, al doet hij dat niet graag.
Zijn familieleden krijgen het alleen te horen als ze ernaar vragen. “Als ik nog familie over had uit die tijd, dan was het anders. Dan hadden we samen ons verhaal gedaan.” Al hoeft het voor Harry ook niet. Ook als klein jongetje hield hij zich altijd sterk. “We moesten allemaal verder gaan. We hadden geen keuze en wilden er niet bij stilstaan. Wat dat betreft zijn we keihard.”
“De V1-motor maakte een ‘tu-tu-tu-tu..’ geluid en dan gingen we meteen bidden.”
Angst voelde hij alleen als de V1’s overvlogen: “De motor maakte een ‘tu-tu-tu-tu..’ geluid en dan gingen we meteen bidden dat ‘ie ergens anders terechtkwam.” Het leverde een Tilburgs schietgebedje op, refererend aan Peerke Donders: ‘Heilig Peterke, gift ‘m nog ’n meterke.’
De Minister Talmastraat bestaat inmiddels niet meer. De huizen zijn afgebroken en de buurt is opnieuw ingericht. Woensdag is het herdenkingsmonument voor de 22 slachtoffers van de Duitse ‘V1 bom’ eindelijk officieel onthuld bij de begraafplaats aan de Goirkestraat. Het eerder verwaarloosde monument is geworden tot een eervolle marmeren herinnering aan de slachtoffers van de vliegende bom.
Dit zal niet de laatste keer zijn dat Harry een bloemetje komt leggen. Dat is ook misschien het enige moment dat hij de realiteit van die dag tot zich laat. Dat het monument ‘zó mooi’ ging worden, had hij niet verwacht. “Ik kan eindelijk weer de naam van mijn oom lezen, Henricus Buster.”
