Aantal bierbrouwerijen daalt, maar Tilburg houdt zich boven water

Fusten in een bierbrouwerij
Foto: Elevate / Pexels

Het aantal bierbrouwerijen in Nederland daalt voor het eerst sinds 2010. Zo’n veertig brouwerijen hebben, volgens het CBS, afgelopen jaar hun deuren moeten sluiten. In Tilburg en omgeving is het aantal stabiel gebleven, zo blijkt uit statistieken van Stichting Erfgoed Nederlandse Biercultuur. “Het zuiden is historisch gezien altijd heel rijkelijk bedeeld geweest met brouwerijen”, zegt Huub Soemers, secretaris van de Tilburgse amateurbierbrouwersvereniging De Roerstok.

Toen de Tilburgse amateurbierbrouwersvereniging De Roerstok veertig jaar geleden opgericht werd, was bierbrouwen nog een ingewikkelde zaak. “Je had een soeppan of weckketel en het koken ging handmatig. Het assortiment was niet wat het nu is”, zegt Soemers. “Nu gaat het automatisch. Je hoeft alleen maar water en grondstoffen in een ketel te doen en na een aantal uren is de eerste stap van het brouwproces al klaar.

Hectoliters bier verwarmen

Door deze ontwikkeling is het bierbrouwersvak steeds toegankelijker, een verklaring voor de eerdere stijging. “Het is een prachtige hobby waar je veel creativiteit in kwijt kunt”, meent Soemers. “Ik denk dat er wel honderd biertypes zijn. Je kunt eens twee types door elkaar gooien en kijken wat er uit komt.”

Maar waarom daalt landelijk het aantal brouwerijen? Volgens Soemers heeft dat te maken met de nasleep van corona en de hoge energiekosten. “Als je tien liter bier brouwt is dat nog te overzien, maar voor grote brouwerijen, die brouwen in hectoliters, zijn dat megabedragen,” stelt de secretaris. “Je steekt er heel veel energie in. Bier moet opwarmen tussen de vijfenveertig en tachtig graden celcius.” Daarnaast moeten de bedrijven hun coronasteun terugbetalen. “Dat kan de nekslag zijn geweest.”

Hype is over

Ook de hype van het speciaalbier is over, meent Soemers. “Mensen in de cafés drinken het niet meer, de prijzen zijn te hoog.” Soemers legt uit dat de brouwerij, groothandel én kastelijn aan het biertje moeten verdienen. Klanten gaan dus naar de supermarkt voor een betere deal. De bierfestivals lijden hier ook onder. “Als je financieel verlies lijdt, kun je geen drie evenementen organiseren.” Ook bier-ratingapp Untapped draagt bij aan de neergang van speciaalbier, zegt Soemers. “Soms kijken mensen niet naar de bierkaart en nemen ze waar ze zin in hebben, maar kiezen ze wat ze nog niet gedronken hebben. Ze drinken alleen wat ánderen waarderen.”

Uiteindelijk is de grootste flater die een brouwerij kan maken en slecht biertje wegzetten. “Dat kan iedereen overkomen”, zegt Soemers. “Maar als je dat brouwsel op de markt brengt met een leuk etiketje en naam, daar prikken mensen wel doorheen. Van de gevallen brouwerijen, zitten weinig goede, neem dat maar van mij aan”, stelt Soemers. “Al mag ik dat natuurlijk niet van allemaal zeggen.”

Manoek Lambregts