Landelijke primeur: Neurochirurgen ETZ brengen nieuw apparaat in bij patiënt

Diepe stimulatie van het brein bestaat al jaren, maar deze nieuwe stimulator heeft veel extra mogelijkheden die voor de patiënt van groot belang zijn. Het meest bijzondere is dat het apparaat informatie verzamelt via elektroden in het brein. Zo is door de behandelend neuroloog in de nabije toekomst de behandeling aan te passen op grond van deze precieze informatie. Tot nog toe moest hij of zij daarvoor afgaan op zijn of haar eigen waarnemingen, of op de ervaringen van de patiënt. Maar nu kan hij of zij daar ook feitelijke informatie uit het apparaat voor gebruiken. Een belangrijke doorbraak, vindt neuroloog Thies van Asseldonk. “Want elke patiënt reageert anders op de pulsen van de batterij van de stimulator die onder de huid, onder het sleutelbeen, komt te zitten.”

Nieuw apparaat voor diepe stimulatie van het brein

Deep Brain Stimulation (DBS) is een techniek waarbij twee elektrodes in het brein zitten. Een apparaat, ook wel stimulator genoemd, dat door een chirurg is ingebracht, stuurt die elektrodes aan. De stimulator lijkt dus al met al wel wat op een pacemaker. Deze batterij geeft elektrische pulsen aan heel precies bepaalde gebieden van het brein. DBS fungeert dan als aanvullende behandeling voor allerlei aandoeningen van het zenuwstelsel, als de ziekte van Parkinson. Want DBS onderdrukt klachten als trillen.

Maar er zijn nog meer nieuwe snufjes aangebracht. Zo kan een patiënt met de ingebrachte stimulator een scan ondergaan. Ook gaat de stimulator veel langer mee, en is er een betere grip op de therapie door het gebruik van zeer ‘smalle’ pulsen. Dat houdt dus in een zeer korte duur van de pulsen die de stimulator geeft. “Zo kunnen we de stimulator beter afstemmen op elke patiënt”, aldus Van Asseldonk.

Ook heeft de stimulator nu een betere, gebruiksvriendelijke bediening. Die is speciaal voor elke patiënt aangepast. Daar kunnen de patiënten hun therapie dan eenvoudig zelf mee beheren. Zo kunnen ze er de batterij mee aan- en uitzetten of de frequentie van de pulsen aanpassen.

Behandeling op maat

Chirurg Geert-Jan Rutten voerde de operatie met succes uit: “Dit is een belangrijke verbetering. Artsen kunnen de signalen van het brein van patiënten nu meteen beoordelen. Zo kunnen we elke patiënt een behandeling op maat te geven.”

Patiënten krijgen zo ook de kans om een actieve rol te spelen binnen hun therapie. Terwijl artsen in staat zijn om een therapie op maat aan te bieden, op basis van gegevens uit het apparaat. Rutten: “Wij gaan van nu af aan ervaring opdoen met de nieuwe software, en we gaan leren van de signalen van het brein die zijn vastgelegd. Zo lukt het ons om nog beter aan te sluiten op de behoeften van de patiënt.”

Voor de patiënten is het een groot voordeel dat ze voortaan zelf in staat zijn om te bewaken hoe lang de batterij nog meegaat. Ze worden zo niet meer onprettig verrast als een batterij bijna leeg is, en dus plots snel aan vervanging toe is.

Jaarlijks vinden, als het gaat om DBS, in het ETZ circa zestig operaties plaats.