Archeoloog spreekt van topvondst bij opgraving Heikese kerk

De opgravingen duren iets langer dan gepland (foto: Edita Saakian).

De Oude Markt ligt nog tot ten minste dit weekend op de schop, want de gemeente heeft opdracht gegeven om de bodem hier te laten onderzoeken. Het plein voor de Heikese kerk komt voor in de plannen voor het Stadsforum, maar voor het zover is, moet het onderzoek worden afgerond.

Eigenlijk is er maar heel weinig bekend over het gebied rondom de Heikese kerk. De schriftelijke bronnen zijn schaars en onvolledig. Met behulp van bodemonderzoek moet meer duidelijkheid komen.

Bijzondere opgravingen
Ruim een week geleden begonnen de onderzoekers met het weghalen van de tegels en het standbeeld van de Lopende Man. Daarna begon het graafwerk en dat heeft ook al zeker wat opgeleverd. Zo vonden de archeologen een skelet, een oude waterput en ook allerlei scherven van potten.  

Guido van den Eynde, archeoloog bij gemeente Tilburg, vertelt dat de opgraving ook volgende week nog te bewonderen is. “In principe gaat het door tot volgende week vrijdag, maar het zou kunnen dat het donderdag al klaar is. Dan kunnen mensen nog langs komen en geven wij wat toelichting.”

In alle dingen die gevonden zijn, zit informatie, vertelt Van den Eynde. “Archeologie levert veel informatie op. Wat we nu al zien door de scherven is dat de bewoning van deze plek veel verder teruggaat dan we dachten. We schatten nu zo tussen het jaar 1000 en 1100 in plaats van 1200.”

Beter beeld
Het doel van het onderzoek is een beter beeld krijgen van hoe de ruimte ruim duizend jaar geleden gebruikt werd. Daar is ontzettend weinig over bekend. “We weten dat er een kerk stond met daaromheen een grasveld. Ook weten we dat er een kerkhof heeft gelegen. Daar vonden we ook dat skelet. Door zo’n kerkhof weet je weer dat er geen gebouwen stonden.”

De opgraving is slechts het eerste deel van het onderzoek. “We beginnen met opgraven en dat duurt ook nog eens veruit het minst lang. Hier zijn we zo’n drie weken bezig, maar daarna duurt het nog zo’n twee á drie jaar voordat we alle monsters uit de grond hebben onderzocht. We staan nu nog aan het absolute begin. We weten nog lang niet alles.”

Topvondst
Van den Eynde hoeft niet lang na te denken over de topvondst van de opgraving. “Dat is een klein zuiltje van ongeveer een meter hoog en een diameter van 15 centimeter. Die is bijna honderd procent zeker van een vroegere kerk geweest. En dat hadden we eigenlijk niet verwacht. We gingen uit van een simpel kerkje. De zuil heeft veel details en dat geeft aan dat het interieur van de kerk complex geweest moet zijn.”

Dat kleine zuiltje kan het beeld van die tijd compleet veranderen. Ten eerste, omdat het dus niet gaat om een simpel kerkje, maar om een kerk met een complex interieur. Wanneer de kerk iets minder oud is dan de onderzoekers nu denken, kan dat ook veel veranderen.

Het gebied kwam in de 13e eeuw in handen van een hertog. “Er werd altijd gedacht dat hij niet veel gaf om het gebied wat nu Tilburg is”, stelt Van den Eynde. Wanneer hij degene is die deze mooie kerk liet bouwen, gaf hij er wellicht wel om. Het kan van alles betekenen. De ontdekkingen geven antwoorden, maar roepen ook veel meer vragen op.”

Pieter Soethout