Ergernis over tekst bij Peerke Donders-beeld: ‘Dit is de verkeerde uitleg’

Het beeld van Peerke Donders in het Wilhelminapark (foto: Omroep Brabant).

De hand van Peerke Donders op het hoofd van een Surinaamse man: dat beeld in het Wilhelminapark in Tilburg zorgt al tijden voor ophef. Is het een uiting van onderdrukking uit het slavernijverleden, of een priester die een zegen geeft? Om de ophef rond het standbeeld te stoppen, komt er nu een informatiebord bij. Maar vooralsnog is het vooral olie op het vuur. Want de ontwerptekst roept ergernis op bij de Stichting Petrus Donders: “Het geeft een verkeerde uitleg bij het beeld.”

Peerke Donders was een Tilburgse missionaris die in de 19e eeuw in Suriname werkte. Hij wordt in Tilburg al sinds 1926 bij het Wilhelminapark geëerd met een standbeeld. Dat laat Donders staand zien met geknield onder hem een Surinaamse man, waar Donders’ hand op rust.

In de concepttekst voor het nieuwe informatiebord staat daarover: “In die tijd was een dergelijke verbeelding gebruikelijk. Vandaag de dag zien wij hierin een onmiskenbaar symbool van koloniale overheersing”, meldt Omroep Brabant.

“Het is geen koloniale onderdrukking.”

Dat laatste stuit Hein van Oorschot, voorzitter van de Stichting Petrus Donders tegen de borst: “Want je krijgt niet uitgelegd wat je ziet. Dit is een priester die de zegen geeft door een handoplegging. Het is dus geen koloniale onderdrukking. Het is een manier om in de kerk iemand te zegenen. Als je dat niet uitlegt, krijg je een verkeerde associatie.”

Vorig jaar ontstond rond het beeld van de missionaris een stevige discussie. Kenneth Cuvalay van de beweging Ubuntu Connected Front vroeg zich af: “Is de hand van de missionaris op het hoofd van de naamloze geknielde zwarte man feitelijk anders dan de knie van de politieagent in de nek van George Floyd?”, daarmee verwijzend naar de Black Lives Matter-discussie.

Borden met een citaat waarin Peerke Donders zich uitspreekt tegen slavernij zijn bij het Peerke Donders Paviljoen gehangen (foto: Omroep Brabant)

Dit was tegen het zere been van de stichting Petrus Donders en vele Tilburgers. Van Oorschot: “Want die hand is niet om de zwarte man eronder te houden, die is om hem te zegenen”.

De stichting eert de missionaris als een held, die zich in zijn tijd juist al afzette tegen de slavernij. Op het Peerke Donders-paviljoen kwam daarom vorig jaar een tekst te staan uit een brief van Donders, waar zijn afkeer van slavernij uit blijkt.

De gemeenteraad van Tilburg riep het college op nog eens goed naar het beeld te kijken en er duiding bij te geven. Dat gaat nu gebeuren met een bord bij het beeld en een QR-code. Die verwijst naar een website met meer informatie.

“Dit is geen tekst die je even uit de mouw schudt.”

Zowel de tekst voor bij het beeld als op de site zijn nu in de maak. Maar de gemeente neemt er ruim de tijd voor: bijna twee maanden. “Dit is geen tekst die je even uit de mouw schudt”, legt een woordvoerder uit. “Het vereist grote nauwkeurigheid. Omdat we als gemeente niet denken dat we de wijsheid in pacht hebben, gaan we contact zoeken met mensen die hierin gespecialiseerd zijn.”

Dat de concepttekst nu al voor discussie zorgt, verbaast de woordvoerder niets: “En dat zullen we altijd houden. Ook als de tekst is geplaatst, zal er discussie zijn. Daarom knappen we ook de ruimte rond het standbeeld op, zodat er letterlijk ruimte voor komt.”

De gemeente denkt dat de definitieve tekst in juni klaar is.

LEES OOK: Ophef over Peerke Donders: moet standbeeld weg uit Wilhelminapark?

Omroep Brabant