Omroep TilburgTilburg – Na recente DDoS-aanvallen op ABN Amro, ING, Rabo, Belastingdienst en DigiD rijst de vraag: “is de burger nog voldoende beschermd bij het nemen van besluiten door de overheid?”
Vaak gaat het hierbij om geld, zoals het verlenen van kinderbijslag, de AOW, toeslagen, het opleggen van motorrijtuigenbelasting of de aanslag inkomstenbelasting. Maar hoe die besluiten precies genomen worden, is niet duidelijk.
Dat onderzocht promovenda Marlies van Eck. Zij promoveert op 9 februari aan Tilburg University.
Wat gebeurt er precies bij ‘geautomatiseerde besluiten’ van de overheid en wat betekent dit voor de burger die te maken krijgt met zo’n besluit? Is het voldoende dat burgers in bezwaar kunnen gaan tegen een besluit als er iets fout gaat en daarna naar de rechter kunnen stappen?
Enkele grote voor- en nadelen hiervan zijn: alle gegevens worden zorgvuldig verzameld. Mensen zien van tevoren welke gegevens de overheid heeft. Voordeel hiervan is transparantie. Een ander voordeel is dat computers alle gelijke gevallen ook echt gelijk behandelen. Enkele nadelen zijn dat de instructies in computers (de beslisregels en de algoritmen) niet beschikbaar zijn voor de personen over wie besluiten gaan.
Ook zijn er geen onafhankelijke instanties die deze instructies controleren op juistheid. Nadeel hiervan is dat als niet precies duidelijk is waarom een computer een besluit neemt, niemand weet of het besluit eigenlijk wel juist is, aldus Van Eck.
Zij stelt voor dat iedereen met problemen met computerbesluiten een ‘loods’ krijgt: een ambtenaar die gaat helpen het probleem op te lossen. Zodat de burger als er zich problemen voordoen in systemen, niet alle last op zich krijgt en alle verantwoordelijkheid moet dragen.
