Basisscholen hebben weinig geld voor natuureducatie, maar zonder budget kan het ook

Bij basisschool Tiliander bedenken ze creatieve natuurlessen (Beeld: Daan Sanders en Tess de Hart).

Natuuranalfabetisme is een groeiend probleem, zo blijkt uit onderzoek van Natuurmonumenten. Basisscholen willen hier graag meer aan doen, maar vinden dit lastig.

Door Tess de Hart en Daan Sanders

Veel scholen geven aan dat er te weinig budget is om daadwerkelijk met de kinderen de natuur in te gaan, waardoor ze afhankelijk zijn van bijvoorbeeld ouders die kunnen rijden. Bovendien neemt de biodiversiteit af: waar je vroeger op een veldje een overvloed aan bloemen en insecten zag, zie je nu vooral gras en een beperkt aantal bloemensoorten. Toch benadrukken basisschool Tiliander en Peter van Drunen, van de NDE Hub, dat natuuronderwijs niet duur hoeft te zijn.

Juf Hanneke werkt al jaren op de Tilburgse basisschool Tiliander en benadrukt het belang van natuureducatie voor kinderen. “Ze groeien op tot wereldburgers, en de natuur maakt daar een belangrijk deel van uit,” legt ze uit. Bij Tiliander pakken ze natuureducatie op een creatieve manier aan, want er is geen budget om de natuur een vaste plek in het onderwijs te geven. “Nee, er is helemaal geen geld voor,” zegt Juf Hanneke. “Alles wat we hebben, gaat naar andere vakken.”

Natuur mee naar binnen

Ondanks het gebrek aan budget vindt Tiliander creatieve manieren om kinderen met de natuur in aanraking te laten komen. Ouders en kinderen nemen bijvoorbeeld blaadjes, kastanjes of mos mee naar school. Ook leren de kinderen op praktische manieren, zoals door zelf jam te maken of graan te malen in de klas. “Andere vakken kunnen prima samen met natuureducatie,” zegt Juf Hanneke. Zo gebruiken ze bijvoorbeeld objecten uit de natuur om mee te rekenen. “Alleen sommen maken in het zand is zonde van de natuurles.”

Afname biodiversiteit

De afname van de biodiversiteit maakt natuureducatie nog belangrijker. Volgens boswachter Irma de Potter neemt de biodiversiteit steeds verder af. “Er zijn bijvoorbeeld veel minder korenbloemen dan vroeger”, merkt Irma op. Juf Hanneke sluit zich daarbij aan: “Omdat de natuur steeds minder zichtbaar wordt, is het belangrijk dat we kinderen er bewust van maken. Het naar binnen halen van de natuur is daarom een goed alternatief.”

Natuurkisten

Peter van Drunen is als adviseur actief bij de NDE Hub, van Natuurmonumenten. Hij helpt scholen leren over hoe ze kinderen het beste kennis kunnen laten maken met de natuur. Volgens hem is de beste manier simpel: breng de kinderen naar buiten. “Dat hoeft niet veel te kosten”, legt hij uit. “Kijk eens onder een stoeptegel of in de bosjes op het schoolplein, daar zitten genoeg insecten.” Er zijn ook andere mogelijkheden, zoals natuurkisten die basisscholen kunnen lenen van het Natuurmuseum in Tilburg. Hiermee brengen ze de natuur letterlijk de klas in.

Omroep Tilburg