Angela Weisz
“Mijn moeder werkte in het onderwijs, mijn vader bij een groot vervoersbedrijf. We woonden in een rijtjeshuis in een dorp en waren een gewoon gezin.” Jolanda was de oudste van drie dochters en blikt warm terug op die tijd. Maar op haar tiende veranderde de familiedynamiek, toen haar ouders besloten te scheiden.
“Ik was elf toen de scheiding rond was en ik mocht kiezen bij wie ik wilde wonen,” vertelt Jolanda. Ze koos voor haar moeder, zonder te weten dat haar moeder al een nieuwe relatie had. Kort daarna verhuisden Jolanda en haar moeder naar de flat van haar moeders nieuwe vriend. De plek waar, op die jonge leeftijd, misbruik afspeelde.
Het begon onschuldig met spelletjes, zoals stoeien en kietelen, maar al snel veranderde dit. Hij lachte haar bijvoorbeeld uit voor het dragen van een pyjama. Jolanda worstelde met een gevoel van schaamte, verwarring en angst. “Als kind weet je niet wat goed of fout is, maar je voelt wel dat het niet klopt.”
Diepe kloof
Het misbruik duurde enkele jaren en leidde tot een diepe kloof tussen Jolanda en haar moeder. De pijn werd extra zwaar omdat Jolanda’s moeder de signalen negeerde en haar dochter miet geloofde toen zij erover vertelde. “Onze relatie werd steeds moeilijker. Mijn moeder was bang om alleen te zijn, bang voor verlating. Die angst heeft ze weer van haar eigen moeder onbewust overgenomen, die zelf een zwaar verleden heeft”, vertelt Jolanda.
In het boek wat ze over de periode van mantelzorg voor haar moeder schreef, ‘Basta! Er is echt alleen maar liefde’, belicht ze ook het patroon van hechtingstrauma’s dat generaties teruggaat in haar familie. Van haar betovergrootmoeder, die zichzelf om het leven bracht toen ze zwanger was van haar negende kind, tot haar oma, die in de oorlog haar man verloor. “Dat trauma reist door generaties heen,” legt Jolanda uit, “En ik ben de eerste die deze keten heeft kunnen stoppen. Basta!”
Weg naar herstel
Haar jarenlange weg naar herstel was intens en vol therapie. Jolanda beschrijft hoe ze bij verschillende psychologen en therapeuten terechtkwam. “Ik heb hard gewerkt aan mezelf, maar toch bleef ik altijd angstig en wantrouwig,” vertelt ze. Het was een constante zoektocht, tot het moment zij ‘Past Reality Integration’ leerde toepassen. “Door dit proces durfde ik na jaren contact op te nemen met mijn moeder.”
Op tweede kerstdag belde Jolanda haar moeder op, na jaren van nauwelijks contact. Het was een moeilijke stap, maar het gesprek leidde tot iets onverwachts. “Binnen een minuut was het gesprek afgelopen”, herinnert Jolanda zich, “maar ze zei wel dat mijn telefoontje een cadeau was.”
Mantelzorg
Tijdens de telefoongesprekken die volgden vertelde haar moeder dat ze ongeneeslijk ziek was. “Op dat moment dacht ik: hoe kunnen we het contact met elkaar herstellen?” In haar laatste levensfase, besloot Jolanda, ondanks het pijnlijke verleden dat de twee hadden, om voor haar te zorgen. “Ze vroeg me om haar te vergeven”, vertelt Jolanda. En hoewel ze twijfelde of ze dat kon, vond ze de kracht om dat te doen.
De periode waarin Jolanda voor haar moeder zorgde, bracht herinneringen en pijn naar boven, maar ook ruimte voor verzoening. “Ons afscheid was zo warm, zo mooi. Het lukte me om mijn hart weer naar haar te openen. Liefde verschijnt als ego verdwijnt.” Die liefde, vertelt Jolanda, is uiteindelijk wat blijft.
Met haar boek hoopt Jolanda anderen te inspireren en hen te laten zien dat het mogelijk is om te helen, ondanks de zwaarste pijn. “Ik hoop dat mijn verhaal mensen helpt. Er is zoveel onbesproken leed in gezinnen, en ik wil laten zien dat we daarover kunnen praten. Dat wat je ook hebt meegemaakt, er altijd ruimte is om lief te hebben.”
