Edita Saakian
Op de hoek van de Van Malsenstraat in Goirle ligt een stil symbool van de stilstand in de herontwikkeling van de Maria Boodschapkerk: zeven vrachtladingen bakstenen, een onmiskenbaar teken van wat er nog moet komen. Voor de kerk hangt het bord van Blossem Group met de spreuk: ‘Forms Follow Function’. Terwijl de bouwplannen op zich laten wachten, neemt een mengeling van hoop en frustratie bij de omwonenden toe.
“Teleurstellend dat we na zoveel jaar niet mogen bouwen.”
Een Goirlenaar, die zichzelf liever bescheiden ‘vrijwilliger’ wil noemen, onderhoudt het groen rondom de kerk in ruil voor het gebruik van een garagebox op het terrein. Met zijn grasmaaier houdt hij het terrein netjes en roept naar een voorbijganger: “Teken de petitie, hè!” De voorbijganger, al op de hoogte, reageert bevestigend en met een duimpje.
Voor deze vrijwilliger is de leegstand van de Maria Boodschapkerk een “doodzonde”. “De ziel is eruit, en die willen we graag terug”, zegt hij. Eigenaar Patrick ‘s-Gravemade laat regelmatig tuinmannen komen om het terrein bij te houden. “Ik heb altijd in het groen gewerkt, dus ik wil er ook echt iets moois van maken”, vertelt Patrick. “Dat doen we in samenspraak met de buurt. Ze trekken soms aan de bel met: ‘Pat, je moet weer snoeien.’ Dat doen we met liefde, maar het is gewoon teleurstellend dat we na zoveel jaar nog niet kunnen beginnen met bouwen.”
Leeg sinds 2010
Ondanks de moeite die in het onderhoud van het terrein wordt gestoken, blijft de toekomst van het markante monument onzeker. “Deze ontwikkeling loopt nu al een kleine vijftien jaar, en uiteindelijk is het vreemd dat een waanzinnig mooi monument gewoon aan het verpieteren is”, vertelt eigenaar Patrick.
De Maria Boodschapkerk, uit de jaren 30, kreeg in 2017 een grote restauratie. Het gebouw staat al sinds 2010 leeg. Ondanks verschillende pogingen van projectontwikkelaars om het gebouw een nieuwe bestemming te geven, is er nog geen doorbraak.
Het huidige plan van Blossem Group houdt in dat er verdiepingen, gevelopeningen en balkons worden toegevoegd aan de kerk en uiteindelijk 19 appartementen in de duurdere prijsklasse. “Alle plannen van destijds hebben we getoetst en aangepast om recht te doen aan de kerk. We willen het glas-in-loodwerk terug laten komen en het kerkgevoel benadrukken door een centrale hal te creëren met een hangobject van allerlei glas-in-loodstukken.”
Bezwaar en beroep door erfgoedcommissie
Maar critici maken zich zorgen dat deze plannen de monumentale waarde van de Maria Boodschapkerk ernstig zullen aantasten. De tegenstanders pleiten voor een herbestemming die recht doet aan de historische waarde van de kerk. ‘Het is absoluut mogelijk om de kerk een woonfunctie te geven zonder haar monumentale waarden te verliezen’, stellen ze, verwijzend naar geslaagde voorbeelden elders in Nederland.
Ondanks dat de omgevingsvergunning is verleend, hebben Stichting het Cuypersgenootschap, de Bond Heemschut en Stichting Steengoed Goirle op 16 oktober 2023 beroep aangetekend tegen deze vergunning. Ze maken bezwaar tegen de ingrepen omdat ze vinden dat ze de historische waarde van de kerk in gevaar brengen.
“Het kost mij ongelofelijk veel geld.”
De eigenaar benadrukt juist de zorgvuldigheid die in het project is gestoken: “We zijn met zoveel zorg en liefde met de kerk bezig. Uiteindelijk kregen we de vergunning, wat al veel langer duurde dan gepland, en dan komt er nog eens een berg aan bezwaren bij. Dan denk ik bij mezelf: alle kerken lopen leeg, daar moet wat mee gebeuren.”
En dus stelde Blossem Group een petitie op om steun te vragen voor hun herontwikkelingsplannen. De petitie heeft op het moment van schrijven 422 handtekeningen opgeleverd. Die zijn niet alleen van inwoners van Goirle, maar ook van oud-bestuursleden van de parochie. “De petitie is er eigenlijk om te laten zien: ‘jullie kunnen wel bezwaar maken, maar kijk hoe hard het nodig is voor Goirle en de buurt.’ Ook voor mezelf, om ervoor te zorgen dat we door kunnen bouwen. De rentetikker loopt en het kost mij ongelofelijk veel geld.”
Rechtbank
De zaak ligt nu bij de rechtbank na het ingediende bezwaar. Er komt binnenkort een rolzitting, waarbij advocaten van beide kanten de gelegenheid krijgen om schriftelijk te reageren. Uiteindelijk zal de rechter een standpunt innemen. “Ik sta er positief in, omdat ik 100% achter de plannen sta”, zegt Patrick. Hij hoopt in het najaar te weten waar ze staan.
LEES OOK:
Dodenherdenking vanaf volgend jaar misschien niet meer in de Heikese kerk
