Pieternel heeft 7.000 draagtassen: ‘Prachtige expositie van te maken’

Pieternel Broos bij haar steeds wisselende 'mini-expositie' thuis. (foto: Thomas de Zeeuw)

Pieternel Broos (76) heeft een van de meest unieke en uitgebreide collecties van het hele land. Sinds 1978 verzamelt ze papieren draagtassen, van Amerikaanse warenhuizen als Saks en Bloomingdale’s, van het Spaanse El Corte Inglés tot tasjes uit Botswana en Guatemala. Ze heeft er duizenden, tijdsbeelden. ‘‘Daar is een prachtige expositie van te maken.’’

‘‘Deze komt uit 1997 en kreeg ik van mijn zusje Tobie, helemaal uit Spanje. En deze is uit 1995, komt van familie van een zwager van mij.’’ Een voor een gaan de tassen door Pieternels handen. Het zijn er inmiddels zo’n 7.000, waarvan slechts vijftien procent in deze woning in de Tilburgse Binnenstad aanwezig is. Elders in de stad bezit ze een opslagbox, waar de overige zesduizend in dozen per veertig stuks liggen te wachten.

In plaats van door een kerstboom, worden de feestdagen in huize Broos weerspiegeld in twintig draagtassen met kerstthema’s. Ze staan netjes in rijen opgesteld in haar ‘mini-expositie’ in de woonkamer. ‘‘Nu zijn het allemaal kersttassen, maar over een paar weken staat er weer een ander thema. En deze komt uit 1994, gekregen van de voormalig directeur van De Pont, het museum waar ik toen werkte.’’

Vijfenveertig jaar

De voortwoekerende verzameldrift duurt nu ruim vijfenveertig jaar. De liefde voor kunst en mooie ontwerpen komt niet uit het niets. Broos is de dochter van jeugdboekenschrijver en (strip)tekenaar Piet Broos (1910-1964), en kreeg het zodoende met de paplepel ingegoten.

‘‘Een draagtas is natuurlijk iets dat ontworpen is, door een designer of grafisch ontwerper. In die zin zie ik het ook als kleine kunstwerken. De een is meer geslaagd dan de ander, maar zo kijk ik ernaar.’’

Prullenbak

Hoe ze aan al die tassen komt? Zelf verzameld, gekregen van vrienden en familie, en (in haar fanatiekere jaren) soms de auto uitgesprongen en de berm ingedoken om een weggewaaid prachtexemplaar te redden. Pieternel: ‘‘Een vriendin van me was in Rome en zat daar in de lobby. Ze zag iemand binnenkomen met een mooie tas met vogels erop, ik zie ‘m nog voor me. Hij had daar een krant en sigaren in zitten. Het toeval wilde dat hij daar de krant ging zitten lezen en een sigaar roken, maar hij gooide die mooie tas weg. Toen zei m’n vriendin later: ik heb daar net zolang gewacht tot die man wegging, zodat ik voor je in de prullenbak kon duiken.’’

Een deel van haar collectie, de Shopping Bag Art Collection, is inmiddels gedigitaliseerd en online te bewonderen. Wat begon met een tas van Cinderella Schoenen is uitgegroeid tot een verzameling die de moeite waard is.

‘Meest originele verzameling van Nederland’

En je zou zeggen dat de ‘meest originele verzameling van Nederland’ (Pieternel won deze award in 1996 tijdens het TROS-programma Het Pakhuis) wel de interesse wekt van menig museumdirecteur. De afgelopen jaren heeft Pieternel zo nu en dan geëxposeerd, maar de Grote Tentoonstelling moet nog komen. Wat zij heeft verzameld is imposant. Op een standaard ligt een boekwerk, even groot als de Statenbijbel, waarin Pieternel alle media-aandacht voor haar collectie de afgelopen 45 jaar heeft uitgedraaid en ingebonden.

‘‘Als ik door mijn collectie blader, zie ik soms tassen terug van mensen die ik 30/40 jaar geleden heb gekregen. Dan denk je weer aan die mensen. Op die manier leeft een verzameling ook heel erg. Het zou zonde zijn als er niets mee gebeurde.’’

LEES OOK:
Pop-Up Paleis bestaat uit een gezellige verzameling kunstenaars
22-jarige Bram spaart platen: ‘Inmiddels heb ik er 300’

Thomas de Zeeuw