Zo helpt sportpsycholoog Erik atleten in Parijs op weg naar goud

Sportpsycholoog Erik van Haaren voor het olympisch vuur in Parijs (foto: Manon Snoeren).

Ja, het draait bij de Olympische Spelen om fysieke prestaties. Maar dat pieken op het hoogste podium ook een mentaal spel is, weet Erik van Haaren (33) uit Tilburg als geen ander. Als sportpsycholoog staat hij meerdere atleten bij in Parijs. “Het kan het verschil maken tussen winnen of verliezen.”

De eerste vraag voor de sportpsycholoog ligt voor de hand: wie zijn die atleten dan? Nou, dát kan Van Haaren niet zeggen. Uit privacyoverwegingen. Al is hij er een groot voorstander van dat de topsporters zelf vertellen dat ze naast krachttrainers, fysiotherapeuten en tactische raadgevers óók psychische ondersteuning zoeken.

“Daar rustte lange tijd een beetje een taboe op”, vertelt Van Haaren. Terwijl het volgens hem juist het verschil kan maken tussen winnen en verliezen. “Vaak hoor je de vraag: heb je per se een sportpsycholoog nodig? Nee, dat is niet het geval. Maar de betere vraag zou zijn: kan ik er een gebruiken?” Daarop is het antwoord volgens hem vaak ‘ja’. “Veel atleten die ik begeleid, hadden niet eens echt een mentaal probleem, maar dachten wél dat ze konden verbeteren op dat vlak.”

“Het draait allemaal om die ene pijl, die ene bal.”

Hoe hij dat dan doet? Praten, praten… En je raadt het al over zaken als stress en zelfvertrouwen. “Dat kan face to face. Dan ga ik bijvoorbeeld naar het hotel van zo’n sporter, of we spreken ergens af in de stad. Maar tegenwoordig is het ook steeds gebruikelijker om even te videobellen.”

Dat die begeleiding op de Spelen misschien nog harder nodig is dan anders is volgens Van Haaren, die vanuit zijn bedrijf Headwint zowel individuele sporters als sportbonden bijstaat, niet vreemd. “Dit is voor veel sporters misschien wel hét belangrijkste moment uit hun carrière. Het draait allemaal om die ene pijl, die ene bal. En daar hangt dan je werk, maar soms zelf je hele identiteit aan vast. Dat kan enorme druk geven. Van buiten, maar zeker ook van binnen.”

“Soms is het juist belangrijk om even uit die focus te stappen.”

En hoe moeilijk het met al die verwachtingen ook is, volgens de psycholoog is het belangrijk om niet alleen maar bezig te zijn met die ene prestatie. “Veel mensen denken dat alles draait om focus. Maar soms is het juist belangrijk om er even uit te stappen”, legt hij uit. “Voor veel sporters vaak lastig omdat ze denken dat ze dan afgeleid raken.”

“Maar het leert hen juist hoe ze ze ermee om kunnen gaan als ze door onverwachte omstandigheden uit die concentratie worden gehaald. En – net zo belangrijk – zo kunnen ze ook even relaxen én iets meekrijgen van zo’n mooi evenement als de Olympische Spelen.”

Omroep Brabant