Edita Saakian
De reden voor Van den Bergs brief is het acute tekort aan zorgaanbieders voor transgender en non-binaire jongeren in Zuid-Nederland. Eerder stopten twee grote zorgaanbieders, waaronder BuroJIJ in Loon op Zand, vanwege een tekort aan financiering vanuit de Jeugdwet. Hierdoor blijft in de regio alleen nog gespecialiseerde genderzorg beschikbaar in Nijmegen en Venlo. Dat maakt de situatie voor Tilburgse jongeren, die genderzorg nodig hebben, problematisch.
“Nu moeten jongeren veel verder reizen, vaak buiten hun eigen regio,” legt Van den Berg uit. “Dat betekent dat ze belangrijke schoolmomenten missen en dat hun ouders vrij moeten nemen. Dit verstoort niet alleen het dagelijks leven, maar zorgt ook voor extra psychologische druk en stress binnen gezinnen.”
Oorzaak van het probleem
Volgens Van den Berg ligt de oorzaak van de huidige situatie deels bij de specialisatie seksuologie in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ). Deze specialisatie is niet populair onder psychologiestudenten, wat leidt tot een tekort aan professionals.
Genderzorg begint meestal met gesprekken tussen een patiënt en een behandelaar. Een psycholoog bepaalt in eerste instantie of de persoon inderdaad genderdysforie heeft en niet iets anders, zoals een depersonalisatiestoornis. “Als blijkt dat het inderdaad om genderdysforie gaat, helpt de zorgverlener bij verdere stappen. Denk aan het aanpassen van het geslacht in gemeentelijke registers of het starten van behandelingen”, legt Van den Berg uit.
Van den Berg wijst erop dat de lange wachttijden voor transgenderzorg schadelijk zijn voor de gezondheid van jongeren. “Deze wachttijden werken erg demotiverend en kunnen leiden tot psychisch leed. Jongeren voelen zich vaak vastzitten in hun ontwikkeling en ervaren een diep sociaal isolement. In extreme gevallen kan dit zelfs leiden tot zelfdoding”, waarschuwt ze.
Oplossing: meer overleg en betere financiering
In haar brief aan wethouder Hendrickx doet Van den Berg een dringende oproep aan de gemeente om actie te ondernemen. Ze pleit ervoor dat Tilburg meer in gesprek gaat met zorgaanbieders. Dat om te bepalen wat de werkelijke kosten zijn en hoeveel uren zorg nodig zijn. “De gemeente moet onderfinanciering tegengaan en voorkomen dat zorgaanbieders hun deuren moeten sluiten”, stelt ze.
Ondertussen blijven ouders en jongeren in onzekerheid achter. “Wij krijgen dagelijks vragen binnen van mensen die willen weten: ‘Waar kan ik nu terecht?’” zegt Van den Berg. “Door de leegte die is ontstaan in Brabant zijn veel ouders in paniek. Ze willen hun kind goede zorg bieden, maar nu lijkt die optie ineens verdwenen.” Het is een zorgelijke situatie die volgens Van den Berg om directe actie vraagt. “Deze jongeren mogen niet het slachtoffer worden van onderfinanciering van de zorg die ze zo hard nodig hebben”, benadrukt ze.
Geen tekort dat snel op te lossen is
Wethouder Marcelle Hendrickx deelt de zorgen van Van den Berg en zegt het gesprek aan te gaan met zorgaanbieders. “Ook wij maken ons zorgen”, reageert Hendrickx. “De zorgvraag neemt toe, terwijl er landelijk en ook in onze regio een tekort aan gespecialiseerde genderzorg is. We betreuren het dat een van onze zorgverleners op dit gebied is gestopt. Dit tekort aan zorgprofessionals is spijtig en voor ons onacceptabel.”
Hendrickx erkent dat de financiering vanuit de Jeugdwet tekortschiet, mede door de hoge druk op de gemeentelijke financiën. Bovendien krijgen zorgverzekeraars hogere tarieven voor volwassenenzorg, waardoor aanbieders vaker voor die doelgroep kiezen. “Dat creëert een ongelijk speelveld voor ons als gemeente, zeker in een tijd waarin we te maken hebben met bezuinigingen op jeugdzorg.”
De gemeente onderzoekt alternatieven om dit tekort op te vangen. “We kijken naar mogelijkheden zoals het werken met ervaringsdeskundigen”, zegt Hendrickx. “Ook wordt bekeken hoe jongeren binnen ons reguliere GGZ-aanbod geholpen kunnen worden, en we zijn in gesprek met aanbieders om specialismen uit te breiden. Maar het is helaas geen tekort dat snel op te lossen is.”
Transvisie is een belangenorganisatie in Nederland die zich inzet voor transgender, non-binaire en genderdiverse personen, met een focus op hun toegang tot medische zorg.
LEES OOK:
Geen nieuwe aanmeldingen meer mogelijk bij BuroJIJ voor jeugdhulp
